II. Astronomi
III. Astronominin Dalları
IV. Gök Cisimleri
V. Feza Araştırmaları
VI. Astronomik Vakalar
VII. Astronomik Araçlar ve Aletler
VIII. Kainat
IX. Astronominin Geleceği
Standart Sorulan Sorular
astronomi, atlas, galaksi, harita, kainat
“Astronomy’s Atlas: Mapping the Infinite Territories of Galaxies” anahtar sözcüğünün arama amacı informasyon amaçlıdır. Bu anahtar sözcüğü arayan kişiler “Astronomy’s Atlas: Mapping the Infinite Territories of Galaxies” isimli kitap hakkındaki informasyon arıyorlardır. Kitabın içinde ne olduğu, yazarı ya da yorumları hakkındaki daha çok informasyon edinmekle ilgileniyor olabilirler. Ek olarak kitabı satın alabilecekleri bir yer arıyor olabilirler.
| Hususiyet | Tarif |
|---|---|
| Astronomi | Evrenin ve içinde olanların incelenmesi |
| Atlas | Bir harita kitabı |
| Gökada | Büyük bir star, gaz ve toz camiası |
| Harita | Bir yüzeyin ya da alanın temsili |
| Kainat | Bütün feza ve vakit |
II. Astronomi
Astronomi zamanı binlerce sene öncesine, Yakın Şark’nun en eski medeniyetlerine kadar uzanır. Antik Babilliler, Mısırlılar, Yunanlılar ve Çinliler astronomi alanına mühim katkılarda bulunmuşlardır. 16. yüzyılda Nicolaus Copernicus, Güneş’i merkeze ve Dünya’yı onun çevresinde yörüngeye yerleştiren güneş merkezli bir güneş sistemi modeli önerdi. Bu model hemen sonra Johannes Kepler ve Galileo Galilei tarafınca geliştirildi. 18. yüzyılda Sir Isaac Newton, Güneş sistemindeki ve ötesindeki nesnelerin hareketini kestirmek için birleşik bir çerçeve elde eden hareket ve evrensel çekim yasalarını geliştirdi. 19. yüzyılda gökbilimciler Samanyolu’nun ötesinde başka galaksilerin varlığını keşfettiler ve 20. yüzyılda evreni daha detaylı incelemelerine imkan tanıdıkları olan giderek daha sofistike teleskoplar ve aletler geliştirdiler. Günümüzde astronomi mühim bir bilim alanıdır ve gökbilimciler uzayın enginliğini keşfetmek ve evrendeki yerimiz hakkındaki daha çok informasyon edinmek için son teknolojiyi kullanıyorlar.
III. Astronominin Dalları
Astronomi geniş bir emek verme alanıdır ve birçok değişik dala ayrılabilir. Astronominin en yaygın dallarından bazıları şunlardır:
- Gözlemsel astronomi, teleskop ve öteki aletler kullanılarak gök cisimlerinin incelenmesidir.
- Kuramsal astronomi, gök cisimlerinin özelliklerini ve hareketlerini yöneten yasaları inceleyen bilim dalıdır.
- Star astronomisi, yıldızların oluşumu, evrimi ve ölümü dahil olmak suretiyle yıldızları inceleyen bilim dalıdır.
- Gezegen astronomisi, gezegenlerin oluşumu, evrimi ve atmosferleri de dahil olmak suretiyle gezegenlerin incelenmesidir.
- Güneş sistemi astronomisi, Güneş’i, gezegenlerini ve uydularını inceleyen bilim dalıdır.
- Galaktik astronomi, galaksilerin oluşumunu, evrimini ve etkileşimlerini inceleyen bilim dalıdır.
- Kozmoloji, evrenin kökeni, evrimi ve kaderi de dahil olmak suretiyle bir tüm olarak incelenmesidir.
Astronominin her bir dalı kendine has bir takım hedef ve yönteme haizdir ve bunlar içinde net sınırlar çizmek çoğu zaman zor olsa gerek. Sözgelişi, gözlemsel astronomi ve kuramsal astronomi çoğunlukla yakından iç içedir, şu sebeple gözlemsel verileri yorumlamak için kuramsal modeller kullanılır. Benzer biçimde, star astronomisi, gezegen astronomisi ve güneş sistemi astronomisi de yakından ilişkilidir, şu sebeple tamamı kendi güneş sistemimizdeki nesneleri inceler.
Astronominin dalları devamlı olarak gelişmektedir, şu sebeple yeni teknolojiler ve keşifler astronomların evreni yeni yollarla incelemesine imkan tanımaktadır. Netice olarak, astronominin değişik dalları arasındaki sınırlar giderek daha da bulanıklaşmaktadır.
IV. Gök Cisimleri
Gök cisimleri, Dünya’dan görülebilen uzaydaki cisimlerdir. Bunlara yıldızlar, gezegenler, aylar, kuyruklu yıldızlar, asteroitler ve meteoroidler dahildir.
Yıldızlar en yaygın gök cismi türüdür. Fer ve sıcaklık yürüyerek kocaman gaz küreleridir. Yıldızlar Dünya’daki hayat için ana enerji deposudur.
Gezegenler yıldızlardan daha küçüktür, sadece tekrar de fazlaca büyüktürler. Yıldızların yörüngesinde dönerler ve kaya ve gazdan oluşurlar. Güneş sistemimizde sekiz gezegen vardır: Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün.
Aylar gezegenlerin yörüngesinde dönen nesnelerdir. Güneş sistemimizde 200’den fazla ay vardır. Ay, Dünya’nın yörüngesinde dönen tek aydır.
Kuyrukluyıldızlar Güneş’in çevresinde dönen ufak, buzlu nesnelerdir. Gaz ve tozdan oluşan uzun kuyrukları vardır.
Asteroitler Güneş’in çevresinde dönen ufak, kayalık nesnelerdir. Gezegenlerden fazlaca daha küçüktürler.
Meteoroidler, Güneş’in yörüngesinde dönen ufak kaya ve metal parçalarıdır. Asteroitlerden daha küçüktürler.
Gök cisimleri büyüleyici ve güzeldir. Evrenin enginliğini ve yaratılışın harikalığını hatırlatır.
V. Feza Araştırmaları
Feza keşfi, robotik ya da insan feza uçuşu yöntemiyle dış uzayın araştırılmasıdır. Feza keşfi, feza endüstrisinin mühim bir bileşenidir ve gezegenlerin, uyduların, kuyruklu yıldızların, asteroitlerin ve uzaydaki öteki nesnelerin keşfini ihtiva eder. Feza keşfi, bir takım milli feza ajansı ve ticari feza şirketleri tarafınca yürütülür.
İlk insan feza uçuşu, Yuri Gagarin’i Dünya yörüngesine taşıyan Sovyetler Donanması’nin 1961’deki Vostok 1 göreviydi. O zamandan beri insanoğlu Ay’ı, Mars’ı ve bir takım başka gezegeni ve uyduyu ziyaret etti. Feza araştırmaları ek olarak suni uydular, feza teleskopları ve feza sondaları da dahil olmak suretiyle bir takım yeni hızla gelişen teknolojinin geliştirilmesine yol açtı.
Feza araştırmalarının birçok faydası vardır, bunlardan bazıları şunlardır:
- Güneş sistemimiz ve kainat hakkındaki daha çok şey öğrenmemize destek olabilir.
- Tıp, komünikasyon, ulaşım benzer biçimde muhtelif uygulamalarda kullanılabilecek yeni teknolojilerin geliştirilmesine destek olabilir.
- Mineraller ve su benzer biçimde yeni kaynakları keşfetmemize destek olabilir.
- Gezegenimizi asteroitler ve kuyrukluyıldızlar benzer biçimde tehditlerden korumamıza destek olabilir.
Sadece feza araştırmalarının bazı riskleri de vardır, bunlar içinde şunlar yer alır:
- Feza aracının arızalanması ya da çarpışması benzer biçimde kaza riski.
- Radyasyona maruz kalma riski.
- Öteki gezegenlerin ve uyduların kirlenme riski.
- Feza araştırmalarının maliyeti.
Risklerine karşın feza araştırmaları, insanlığa birçok yönden yarar sağlama potansiyeline haiz mühim ve kıymetli bir çabadır.
VI. Astronomik Vakalar
Astronomik vakalar gökyüzünde gerçekleşen vakalar ya da oluşumlardır. Naturel ya da insan yapımı olabilirler ve boyutları küçükten büyüğe değişebilir. En yaygın astronomik olaylardan bazıları şunlardır:
- Güneş tutulmaları
- Ay tutulmaları
- Kuyrukluyıldızlar
- Meteorlar
- Süpernovalar
- Gama ışını patlamaları
Astronomik olgular evreni ve onun geçmişini incelemek için kullanılabilir. Ek olarak güneş tutulmalarının oluşumu ya da kuyruklu yıldızların gelişi benzer biçimde gelecekteki vakaları anlamak için de kullanılabilirler.
VII. Astronomik Araçlar ve Aletler
Gök cisimlerini gözlemlemek ve incelemek için astronomik araçlar ve aletler kullanılır. Bu araçlar, ilk astronomların sıradan teleskoplarından günümüzün karmaşa araçlarına kadar zaman içinde evrimleşmiştir.
En mühim astronomik alet ve araçlardan bazıları şunlardır:
- Teleskoplar
- Radyo teleskopları
- Spektrometreler
- İnterferometreler
- Feza teleskopları
Bu araçların her birinin kendine has avantajları ve dezavantajları vardır. Teleskoplar gökbilimcilerin çıplak gözle görülemeyecek kadar sönük ya da uzak nesneleri görmelerini sağlar. Radyo teleskopları, pulsarlar ve kuasarlar benzer biçimde radyo dalgaları yürüyerek nesneleri tespit edebilir. Spektrograflar gökbilimcilerin yıldızların ve galaksilerin kompozisyonunu incelemelerini sağlar. İnterferometreler, tek bir teleskopla görülemeyecek kadar ufak ya da sönük nesnelerin görüntülerini kurmak için kullanılabilir. Feza teleskopları gökbilimcilerin nesneleri Dünya atmosferinin üzerinden gözlemlemelerini sağlar, burada Dünya atmosferinden etkilenmezler.
Astronomik araçlar ve aletler astronomi emek harcamaları için eğer olmazsa olmazdır. Bunlar gökbilimcilerin gök cisimleri hakkındaki veri toplamasına ve kainat hakkındaki daha çok informasyon edinmesine imkan tanır.
Kainat
Kainat, en ufak atom altı parçacıktan en büyük galaksiye kadar mevcud her şeydir. Ebat olarak sonsuzdur ve bildiğimiz ve bilmediğimiz her şeyi ihtiva eder. Kainat, yıldızlar, gezegenler, aylar, kuyruklu yıldızlar, asteroitler ve gaz bulutları dahil olmak suretiyle birçok değişik bileşenden doğar. Kainat ek olarak Dünya’da ve muhtemelen öteki gezegenlerde var olduğu malum hayata da ev sahipliği yapar.
Evrenin incelenmesine astronomi denir. Astronomi, fizik, matematik ve yerbilim dahil olmak suretiyle birçok değişik disiplini kapsayan geniş bir emek verme alanıdır. Astronomlar, evreni gözlemlemek ve yapısı ve evrimi hakkındaki daha çok informasyon edinmek için teleskoplar ve öteki araçları kullanırlar.
Kainat devamlı genişliyor ve evrimleşiyor. Bilim adamları evrenin ortalama 13,8 milyar sene ilkin Büyük Patlama isminde olan büyük bir patlamayla yaratıldığına inanıyor. O zamandan beri kainat genişliyor ve soğuyor ve galaksiler oluşuyor. Evrenin gelecekte milyarlarca sene süresince genişlemeye ve soğumaya devam etmesi planlanıyor.
Kainat uçsuz bucaksız ve esrarengiz bir yerdir ve onun hakkındaki hâlâ bilmediğimiz fazlaca şey vardır. Sadece, gökbilimciler kainat hakkındaki devamlı olarak yeni şeyler öğreniyorlar ve ne kadar fazlaca şey öğrenirsek, o denli şaşırtıcı görünüyor.
IX. Astronominin Geleceği
Astronominin geleceği ümit dolu. Uzayın derinliklerine bakmamızı ve kainat hakkındaki daha çok şey öğrenmemizi sağlayacak yeni teknolojiler geliştiriliyor. Bu teknolojiler şunları ihtiva eder:
- Daha büyük teleskoplar
- Daha kırılgan dedektörler
- Feza teleskopları
- Radyo teleskopları
- Yerçekimi dalgası gözlemevleri
Bu teknolojiler, şu anda fazlaca sönük ya da fazlaca uzakta olan nesneleri incelememize imkan tanıyacak. Galaksilerin oluşumu ve evrimi, karanlık madde ve karanlık enerjinin doğası ve Dünya’nın ötesinde hayat olasılığı hakkındaki daha çok şey öğrenebileceğiz.
Astronomi de giderek disiplinler arası hale geliyor. Muhtelif alanlardan bilim adamları, evrenin en büyük gizemlerinden kimilerini deşifre etmek için beraber çalışıyor. Bu iş donanması, bilim adamları izole bir halde çalışsalardı olası olmayacak yeni içgörülere ve keşiflere yol açıyor.
Astronominin geleceği parlak. Yeni teknolojiler ve yeni işbirlikleriyle kainat hakkındaki her zamankinden daha çok şey öğrenmenin eşiğindeyiz.
S: Astronomi nelerdir?
A: Astronomi, yıldızlar, gezegenler, aylar, kuyruklu yıldızlar ve asteroitler dahil olmak suretiyle gök cisimlerinin ilmi çalışmasıdır. Ek olarak evrenin bir tüm olarak incelenmesini de ihtiva eder.
S: Astronominin değişik dalları nedir?
A: Astronominin üç ana dalı gözlemsel astronomi, kuramsal astronomi ve tatbiki astronomidir.
S: En mühim astronomik keşifler nedir?
A: En mühim astronomik keşifler içinde; Nicolaus Copernicus’un güneş merkezli güneş sistemini keşfetmesi, Johannes Kepler’in gezegenlerin hareket yasalarını keşfetmesi ve Edwin Hubble’ın esneyen evreni keşfetmesi sayılabilir.
0 Yorum