II. Evrensel Çekim Yasası
III. Ay’ın Yörüngesi
IV. Ay’ın Dönüşü
V. Ay’ın Gelgitleri
VI. Ay’ın Dünya Üstündeki Tesiri
VII. Ay’ın Öteki Gezegenler Üstündeki Tesiri
VIII. Ay’ın Geleceği
IX.
Genel Sorular
| Hususiyet | Tarif |
|---|---|
| Yer çekimi | İki nesne arasındaki, kütlelerinin çarpımıyla doğru orantılı, aralarındaki uzaklığın karesiyle ters orantılı olan çekim kuvveti. |
| Ay bilgisi | Tarih süresince Ay hakkındaki ifade edilen mitlerin, efsanelerin ve hikayelerin bütünüdür. |
| Ay | Dünyanın tek naturel uydusu. |
| Toprak | Güneş’e uzaklığı üçüncü olan ve hayatın varlığını destekleyen tek gezegen. |
| Bilmece | Anlaşılması ya da açıklanması zorluk derecesi yüksek bir gizem ya da bulmaca. |
II. Evrensel Çekim Yasası
Evrensel çekim yasası, evrendeki her parçacığın öteki her parçacığı, kütlelerinin çarpımıyla doğru orantılı, aralarındaki uzaklığın karesiyle ters orantılı bir kuvvetle çektiğini belirtir.
Bu yasa İlk olarak 1687’de Isaac Newton tarafınca önerildi ve o zamandan beri fizikteki en mühim ve başarı göstermiş yasalardan biri oldu. Evrensel çekim yasası, gezegenlerin hareketi, gelgitler ve kuyruklu yıldızların yörüngeleri dahil olmak suretiyle fazlaca muhtelif olguları açıklamak için kullanıldı.
Evrensel çekim yasası tabiatın temel bir yasasıdır ve onlarca kere kontrol edilmiş ve doğrulanmıştır. Fizikte tamamen doğru olduğu malum birkaç yasadan biridir.
II. Evrensel Çekim Yasası
Evrensel çekim yasası, evrendeki her parçacığın öteki her parçacığı, kütlelerinin çarpımıyla doğru orantılı, aralarındaki uzaklığın karesiyle ters orantılı bir kuvvetle çektiğini belirtir.
Bu yasa İlk olarak 1687 senesinde Sir Isaac Newton tarafınca ortaya atılmış ve gezegenlerin güneş etrafındaki hareketi, gelgitler ve nesnelerin yere düşmesi şeklinde fazlaca muhtelif vakaları açıklamak için kullanılmıştır.
Evrensel kütle çekim yasası, fiziğin en temel yasalarından biridir ve evreni anlamamızda mühim bir rol oynamıştır.
III. Ay’ın Yörüngesi
Ay’ın Dünya etrafındaki yörüngesi eliptiktir ve Dünya elipsin bir odağındadır. Ay’ın yörüngesinin yarı büyük ekseni 384.400 km’dir ve dış merkezliği 0,055’tir. Bu, Ay’ın yörüngesinin hafif oval olduğu ve Dünya’nın yörüngesinin birtakım noktalarında Ay’a öbürlerinden daha yakın olduğu anlama gelir.
Ay’ın mahrek süreci 27,3 gündür, bu da Ay’ın Dünya etrafındaki bir yörüngesini tamamlamasının 27,3 gün sürdüğü anlama gelir. Ay’ın mahrek hızı 3.683 km/saattir.
Ay’ın yörüngesi durağan(durgun) değildir, aksine devinim halindedir. Bu, Ay’ın yörüngesinin düzleminin Dünya çevresinde yavaşça döndüğü anlama gelir. Ay’ın yörüngesinin deviniminin tamamlanması ortalama 18,6 sene devam eder.
Ay’ın yörüngesi ek olarak Dünya’nın Güneş etrafındaki yörüngesinin düzlemi olan ekliptik’e gore ortalama 5 derecelik hafifçe bir eğime haizdir. Bu eğim, Ay’ın yörüngesinin her sene düğümler isminde olan iki noktada ekliptiği geçmiş olduğu anlama gelir.
V. Ay’ın Gelgitleri
Ay’ın yerçekimi Dünya’da iki gelgit çıkıntısı yaratır, biri Dünya’nın Ay’a bakan tarafında ve öteki karşı tarafta. Gelgit çıkıntıları, Dünya’nın Ay’a bakan tarafı ile Dünya’nın Ay’dan uzak tarafı arasındaki çekim gücü farkından doğar. Dünya’nın Ay’a bakan tarafı, Dünya’nın Ay’dan uzak tarafına gore Ay’dan daha kuvvetli bir çekim gücü hisseder. Bu çekim gücü farkı, Dünya’nın Ay’a bakan tarafında ve karşı tarafında dışarı doğru çıkmasına yol açar.
Ay’ın gelgitleri Dünya üstünde bir takım etkiye haizdir. Deniz seviyelerinin yükselmesini ve alçalmasını, okyanuslardaki suyun hareketini ve Dünya’nın dönüşünü etkisinde bırakır. Ay’ın gelgitleri ek olarak havayı ve iklimi de etkisinde bırakır.
Ay’ın gelgitleri milyarlarca senedir gerçekleştirilen naturel bir vakadır. Dünya ekosisteminin bir parçasıdır ve gezegenin genel sağlığında mühim bir rol oynar.
VI. Ay’ın Dünya Üstündeki Tesiri
Ay’ın Dünya üstünde birçok açıdan mühim tesirleri vardır.
- Ay’ın yer çekimi, Dünya’nın dönüşünü dengelemeye destek sağlar ve fazlaca fazla sallanmasını önler.
- Ay’ın çekim gücü bununla beraber deniz seviyesinin tertipli olarak yükselip alçalması olan gelgitlere de yol açar.
- Ay’ın Dünya etrafındaki yörüngesi, Dünya’nın ekvatorda hafif çıkıntı yapmasına yol açar. Bu çıkıntı, Dünya’nın basık küre biçiminden mesuldür.
- Ay’ın yerçekimi Dünya’nın atmosferini de etkisinde bırakır ve ekvatorda hafif şişmesine yol açar. Bu şişkinlik Dünya’nın ekvatoral jet akımından mesuldür.
Ay’ın Dünya üstündeki tesiri Dünya tarihinde de belirgindir. Ay’ın yerçekiminin Dünya okyanuslarının ve atmosferinin oluşumunda rol oynadığı düşünülmektedir. Ay’ın gelgitlerinin de Dünya’daki hayatın evriminde rol oynadığı düşünülmektedir.
VII. Ay’ın Öteki Gezegenler Üstündeki Tesiri
Ay’ın yerçekimi güneş sistemindeki öteki gezegenleri de etkisinde bırakır. Ay’ın yerçekimi Dünya’da olduğu şeklinde öteki gezegenlerde de gelgitlere yol açar. Ay’ın yerçekimi öteki gezegenlerin yörüngelerini de etkileyerek hafif sallanmalarına yol açar. Ay’ın yerçekimi gezegen halkalarının oluşumunda da rol oynar.
Ay’ın yerçekimi, güneş sistemini şekillendiren birçok kuvvetten biridir. Ay’ın yerçekimi, Dünya ve güneş sistemindeki öteki gezegenler üstünde mühim bir etkiye haiz olan kuvvetli bir kuvvettir.
Ay’ın Geleceği
Ay’ın geleceği belirsizdir. Ay’ın nihayetinde Dünya’ya çarpması ya da Dünya’nın yörüngesinden çıkıp uzayda serbestçe yüzen bir nesne haline gelmesi mümkündür. Sadece, Ay’ın önümüzdeki milyarlarca sene süresince mevcut yörüngesinde kalması da mümkündür.
Ay’ın geleceği, Dünya’nın dönüş hızı, Ay’ın yörüngesel eksantrikliği ve gelgit kuvvetlerinin tesirleri şeklinde bir takım faktöre bağlı olacaktır. Dünya’nın dönüş hızı yavaşlarsa, Ay’ın yörüngesi daha dairesel hale gelecektir. Bu, Ay’ın Dünya üstündeki gelgit kuvvetini artıracak ve nihayetinde Ay’ın içe doğru sarmal yapmasına ve Dünya ile çarpışmasına niçin olabilir.
Dünya’nın dönüş hızı artarsa, Ay’ın yörüngesi daha eliptik hale gelecektir. Bu, Ay’ın Dünya üstündeki gelgit kuvvetini azaltacaktır, bu da nihayetinde Ay’ın Dünya yörüngesinden çıkmasına niçin olabilir.
Ay’ın geleceği de gelgit kuvvetlerinin etkilerinden etkilenir. Gelgit kuvvetleri, Dünya ile Ay arasındaki çekim kuvvetinden doğar. Bu kuvvetler Dünya’nın ve Ay’ın hafif şişmesine yol açar. Dünya’nın Ay’a bakan yanındaki şişkinliğe “gelgit şişkinliği” denir. Dünya’nın karşı yanındaki şişkinliğe ise “anti-gelgit şişkinliği” denir.
Gelgit kuvvetleri Dünya’yı ve Ay’ı devamlı olarak birbirine yaklaştırmaktadır. Sadece, Dünya’nın dönüş hızı da devamlı olarak yavaşlamaktadır. Bu, gelgit çıkıntılarının Ay’ın birazcık önünde hareket etmiş olduğu anlama gelir. Bu, Ay’ın yörüngesinde Dünya’nın “peşinde” kalmasına yol açar.
Ay’ın “gecikmesi” giderek artıyor. Bu, Ay’ın yörüngesinin daha dairesel hale geldiği anlamına geliyor. Bu, nihayetinde Ay’ın Dünya ile çarpışmasına niçin olacak. Sadece bunun milyarlarca sene süresince gerçekleşmesi beklenmiyor.
IX.
Netice olarak, Ay’ın yerçekimi Dünya üstünde mühim bir etkiye haizdir. Gelgitlerden, Dünya’nın dönüşünden ve Dünya’nın yörüngesinden mesuldür. Ay ek olarak Dünya’nın ikliminde ve Dünya’daki hayatın evriminde de rol oynar. Ay büyüleyici ve esrarlı bir nesnedir ve yerçekimi onu bu kadar hususi kılan şeylerden biridir.
S: Evrensel çekim yasası nelerdir?
A: Evrensel çekim yasası, evrendeki her cismin öteki cisimleri, kütlelerinin çarpımıyla doğru orantılı, aralarındaki uzaklığın karesiyle ters orantılı bir kuvvetle çektiğini söyler.
S: Ay’ın yörüngesi nelerdir?
A: Ay’ın yörüngesi Dünya’nın çevresinde eliptik bir yoldur. Ay’ın yörüngesi ekliptiğe ortalama 5 aşama eğimlidir.
S: Ay’ın dönüşü nelerdir?
A: Ay, kendi ekseni çevresinde 27,3 günde bir basar. Ay’ın dönüşü yörüngesiyle senkronize olduğu için, Ay’ın devamlı aynı yüzü Dünya’ya bakar.
0 Yorum