Dünya’nın Kavrayışının Ötesinde Keşfedilmemiş Semalardaki AstronotlarYeni yaşam ve yeni dünyalar arayışında yıldızlara bir yolculuk.

Astronotlar, bilinmeyeni keşfetmek için uzaya çıkan yürekli bireylerdir. Birçok güçlük ve tehlikeyle yüz yüze kalmışlardır, sadece bununla beraber inanılmaz şeyler de başarmışlardır. Bu yazı, astronotların tarihini, astronot olmak için gerekenleri, değişik astronot türlerini, astronot eğitimini, ISS’deki astronot hayatını, feza yürüyüşlerini, feza seyahatinin tehlikelerini, astronotluğun geleceğini, meşhur astronotları ve SSS’leri inceleyecektir.

Astronotlar

İlk astronotlar, 1961’de uzaya yolculuk eden ilk insanoğlu olarak tarihe geçen Sovyet kozmonotları Yuri Gagarin ve Gherman Titov’du. ABD Birleşik Devletleri, 1962’de uzaya yolculuk eden ilk Amerikalı astronot olan Alan Shepard’ı fırlatarak bu yolu izledi.

O zamandan bu yana, dünyanın dört bir yanından astronotlar feza araştırmalarına oldukca daha çok katkıda bulunmuş oldu. Ay’da yürüdüler, feza istasyonları inşa ettiler ve öteki gezegenleri keşfetmek için sondalar fırlattılar. Astronotlar ek olarak feza teknolojisinin geliştirilmesinde de mühim bir rol oynadılar.

Astronot Olmak İçin Ihtiyaçlar

Bireylerin astronot olmak için karşılaması ihtiyaç duyulan bir dizi gereklilik vardır. Bunlar şunları ihtiva eder:

• Mühendislik, bilim ya da matematik alanında lisans derecesi
• Minimum üç senelik alakalı iş deneyimi
• Muhteşem fizyolojik ve psikolojik sıhhat
• İngilizceyi akıcı bir halde konferans ve idrak etme kabiliyeti

Değişik Astronot Türleri

İki ana astronot türü vardır: pilotlar ve bilim adamları. Pilot astronotlar feza araçlarını çalıştırmaktan ve feza yürüyüşleri yapmaktan mesuldür. Bilim insanı astronotlar uzayda deneyler ve araştırmalar yürütür.

Astronotların başka türleri de vardır, bunlar içinde şunlar bulunur:

• Vazife uzmanları
• Eğitimciler
• Uçuş mühendisleri
• Yük nakliyat uzmanları

Astronot Eğitimi

Astronot eğitimi, tamamlanması iki yıla kadar sürebilen sıkıntılı bir süreçtir. Hem fizyolojik aynı zamanda zihinsel eğitimi ihtiva eder.

Fizyolojik öğrenim, bir astronotun enerjisini, dayanıklılığını ve koordinasyonunu geliştirmeye odaklanır. Zihinsel öğrenim, astronotlara yalıtım, sınırlandırma ve ağırlıksızlık şeklinde feza seyahatinin zorluklarıyla iyi mi başa çıkacaklarını öğretmeye odaklanır.

Astronot eğitimi bununla beraber feza aracının iyi mi kullanılacağını ve feza yürüyüşlerinin iyi mi yapılacağını öğrenmeyi de ihtiva eder.

ISS’de Astronot Yaşamı

Internasyonal Feza İstasyonu’nda (ISS) yaşayan astronotlar günlerini deneyler yaparak, bakım yaparak ve istasyonla ilgilenerek geçirirler. Ek olarak, yalıtım, sınırlandırılma ve ağırlıksızlık şeklinde uzayda yaşamı sürdürmenin zorluklarıyla da başa çıkmak zorundadırlar.

ISS’deki astronotlar çoğu zaman haftada altı gün, günde 10 saat çalışırlar. Boş zamanlarını egzersiz yaparak, okuyarak, film izleyerek ya da Dünya’daki aileleri ve dostlarıyla konuşarak geçirirler.

Feza yürüyüşleri

Feza yürüyüşleri, astronotların gerçekleştirdiği en tehlikeli ve sıkıntılı görevlerden biridir. Feza aracından çıkıp uzayda görevler gerçekleştirmeyi ihtiva eder.

Feza yürüyüşleri çoğu zaman feza aracını onarmak ya da bakımını yapmak, yeni ekipman takmak ya da deneyler yapmak için yapılır. Birkaç dakikadan birkaç saate kadar sürebilirler.

Feza Seyahatinin Tehlikeleri

Feza yolculuğu tehlikeli bir girişimdir

Hususiyet	Tarif
Astronot	Uzaya yolculuk etmek ve feza araçlarını kullanmak suretiyle öğrenim almış fert.
Feza keşfi	İnsanların ve robotik feza araçlarının dış uzayı keşfetmesi.
Feza uçuşu	Bir feza aracının uzaydaki hareketi.
Kainat	Tüm feza ve dönemin, mevcud tüm madde ve enerjinin toplamı.
Seyahat	Deniz ya da hava yöntemiyle meydana getirilen uzun seyahat.

II. Astronot Olmak İçin Ihtiyaçlar

Astronot olmak için gerekenler sıkıntılı ve talepkardır. Astronot öğrenim programına katılmaya hak kazanmak için adayların aşağıdaki kriterleri karşılaması icap eder:

ABD Birleşik Devletleri vatandaşlığı.
En azından STEM alanında lisans derecesine haiz olmak.
Jet uçaklarında minimum 1.000 saat pilotluk deneyimi.
Fizyolojik ve psikolojik sağlığı muhteşem.
İngilizceyi akıcı bir halde konferans ve idrak etme kabiliyeti.
Güruh ortamında iyi çalışabilme kabiliyeti.
Kapsamlı öğrenim ve testlerden geçme isteği.

Astronot öğrenim programı çoğu zaman 2 sene devam eder ve hem bilimsel nitelikli aynı zamanda fizyolojik eğitimi ihtiva eder. Program esnasında adaylar feza uçuşu, feza aracı sistemleri ve acele konum prosedürleri ile alakalı data edineceklerdir. Ek olarak feza seyahatinin gerekliliklerine hazırlanmak için sıkı bir fizyolojik tahsilden geçeceklerdir.

Astronot öğrenim programını tamamladıktan sonrasında, adaylar muayyen bir göreve atanacaktır. Astronotlar çoğu zaman uzaya fırlatılmadan ilkin görevleri için birkaç sene öğrenim alırlar.

Astronot olmak sıkıntılı fakat ödüllendirici bir deneyimdir. Astronotlar uzayı keşfetme ve tarih yazma fırsatına haizdir. Ek olarak, insan bilgisini ve kainat anlayışını ilerletmede dirimsel bir rol oynarlar.

III. Değişik Astronot Türleri

Her biri kendine has yetenek setine ve sorumluluklara haiz birçok değişik astronot türü vardır. En yaygın astronot türlerinden bazıları şunlardır:

• Pilotlar: Pilotlar, kalkış ve iniş dahil olmak suretiyle feza aracının günlük operasyonlarından mesuldür. Hem jet aynı zamanda füze uçurma hikayesinde kapsamlı deneyime haiz olmalıdırlar.
• Vazife Uzmanları: Vazife uzmanları, deneyler yürütmekten ve feza aracının bakımından mesuldür. Bilim ve mühendislikte kuvvetli bir geçmişe haiz olmalıdırlar.
• Yük Uzmanları: Yük uzmanları, muayyen deneyler yapmak suretiyle bir feza aracına getirilen bilim adamları ya da mühendislerdir. Herhangi bir pilotluk ya da feza uçuşu deneyimine haiz olmaları gerekmez.

Bu üç ana astronot türüne ayrıca, astronotların üstlenebileceği bir dizi başka uzmanlaşmış rol de vardır, mesela:

• Komutanlar: Komutanlar, bir feza aracının en üst rütbeli subaylarıdır ve genel vazife başarısından sorumludurlar.
• Uçuş Mühendisleri: Uçuş mühendisleri, pilotlara feza aracının çalıştırılmasında destek olurlar.
• Bilim Görevlileri: Bilim görevlileri deneyleri icra etmek ve veri toplamaktan mesuldür.
• Sıhhat Görevlileri: Sıhhat görevlileri mürettebatın sıhhat ve refahından mesuldür.

Astronotlar, baskı altında iyi çalışabilen, oldukca kabiliyetli ve deneyimli bireyler olmalıdır. Ek olarak, yerçekimi eksikliği ve aşırı soğuk şeklinde uzayın sıkıntılı koşullarına ahenk sağlayabilmelidirler.

IV. Astronot Eğitimi

Astronot eğitimi tamamlanması seneler devam eden sıkıntılı ve meşakkatli bir süreçtir. Oldukca muhtelif fizyolojik, zihinsel ve ruhsal zorlukları ihtiva eder.

Astronot eğitimi için fizyolojik gereklilikler oldukca zor olsa gerek. Astronotlar muhteşem fizyolojik kondisyona haiz olmalı ve yüksek ölçüde kondisyona haiz olmalıdır. Ağırlıksızlık, ışınım ve aşırı sıcaklıklar şeklinde uzayın sıkıntılı koşullarına dayanabilmelidirler.

Astronot eğitimi için zihinsel gereklilikler de oldukca yüksektir. Astronotlar baskı altında süratli kararlar alabilmeli ve bir takım ortamında iyi çalışabilmelidir. Ek olarak feza seyahatinin yalnızlığı ve izolasyonuyla başa çıkabilmelidirler.

Astronot eğitimi için ruhsal ihtiyaçlar, fizyolojik ve zihinsel ihtiyaçlar kadar önemlidir. Astronotlar feza seyahatinin stresiyle başa çıkabilmeli ve baskı altında sakin kalabilmelidir. Ek olarak başkalarıyla iyi çalışabilmeli ve bir takım olarak ortaklaşa iş yapabilmelidirler.

Astronot eğitimi çoğu zaman iki ila dört sene içinde tamamlanır. Bunlar içinde şunlar da dahil olmak suretiyle oldukca muhtelif kurslar ve öğrenim egzersizleri bulunur:

• Tıbbi ve ruhsal değerlendirmeler
• Fizyolojik uygunluk eğitimi
• Feza aracı sistemleri eğitimi
• Feza yürüyüşü eğitimi
• Acele konum prosedürleri eğitimi
• Internasyonal ortaklaşa iş eğitimi

Astronot eğitimini tamamlayan adaylar feza görevine atanmaya hak kazanırlar.

V. ISS’de Astronot Yaşamı

Internasyonal Feza İstasyonu’nda (ISS) yaşayan astronotlar, aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir dizi zorlukla karşılaşıyor:

• Ağırlıksızlık
• İzolasyon
• Radyasyona maruz kalma
• Sınırı olan kaynaklar

Bu zorluklara karşın, astronotlar ISS’de uzun süreler süresince yaşayabilmiş ve çalışabilmişlerdir. En uzun tek feza uçuşu 438 gün süre gelmiştir ve astronotlar artık ISS’de yaşayarak ve emek vererek 20 yılı aşkın bir zaman geçirmişlerdir.

Internasyonal Feza İstasyonu’ndaki astronotların yerine getirmesi ihtiyaç duyulan bir dizi vazife vardır, bunlar içinde şunlar yer alır:

• Ilmi deneyler icra etmek
• İstasyonun bakımı
• Vazife Kontrolü ile İletişim Kurma
• Deneyimlerini belgelemek

ISS’de yaşamak sıkıntılı fakat ödüllendirici bir deneyimdir. Astronotlar mühim ilmi araştırmalar yürütme, uzayın enginliğini keşfetme ve dünyanın dört bir tarafındaki insanlara esin verme fırsatına haizdir.

VI. Feza yürüyüşleri

Feza yürüyüşü, feza aracı dışı aktivite (EVA) olarak da bilinir, uzaydayken bir feza aracının haricinde meydana gelen bir aktivitedir. Feza yürüyüşleri, uyduları onarmak ya da birleştirmek, deneyleri dağıtmak ya da geri almak ya da feza enkazını yakalamak şeklinde görevleri gerçekleştirmek için astronotlar ya da kozmonotlar tarafınca gerçekleştirilir.

Feza yürüyüşleri çoğu zaman feza aracı Dünya yörüngesindeyken gerçekleştirilir, sadece Ay ya da Mars şeklinde öteki gök cisimlerinde de gerçekleştirilebilir. İlk feza yürüyüşü Sovyet kozmonot Aleksey Leonov tarafınca 18 Mart 1965’te gerçekleştirildi. En uzun feza yürüyüşü 8 saat 13 dakika sürdü ve Amerikalı astronot David Scott tarafınca 3 Haziran 1971’de gerçekleştirildi.

Feza yürüyüşleri tehlikeli ve sıkıntılı aktivitelerdir. Astronotlar vakumda, aşırı sıcaklıklarda ve ışınım varlığında çalışabilmelidir. Ek olarak hantal feza giysileri giyerken kompleks görevleri yerine getirebilmelidirler.

Risklere karşın feza yürüyüşleri, feza istasyonlarının ve öteki feza araçlarının bakımı ve işletimi için eğer olmazsa olmazdır. Ek olarak mühim ilmi deneyler yapmak ve kıymetli veriler toplamak için de kullanılmıştır.

Feza yürüyüşlerinin birtakım tehlikeleri şunlardır:

Vakum: Uzayın vakumu insan dünyasına aşırı derecede düşmandır. Bir feza kıyafeti olmadan, bir astronot hızla bilincini kaybeder ve ölür.
Isı: Uzaydaki ısı aşırı sıcaktan aşırı soğuğa kadar değişebilir. Astronotlar hayatta kalabilmek için bu aşırı sıcaklıklara dayanabilmelidir.
Işınım: Feza zararı olan radyasyonla doludur. Astronotlar kendilerini bu radyasyondan korumak için hususi giysiler giymelidir.
Mikrometeoroidler: Feza, ufak yıkıntı parçacıklarıyla doludur. Bu parçacıklar feza aracına ve feza kıyafetlerine zarar verebilir. Astronotlar güvende kalmak için bu parçacıklardan kaçınabilmelidir.

Tehlikelere karşın feza yürüyüşleri feza keşfinin mühim bir parçasıdır. Astronotların feza anlayışımızı ilerletmeye destek olan mühim görevleri gerçekleştirmelerine imkan elde etmiştir.

VII. Feza Seyahatinin Tehlikeleri

Feza seyahati tehlikeli bir girişimdir. Astronotlar, aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir dizi riskle karşı karşıyadır:

• Radyasyona maruz kalma
• Mikrometeoroidler ve feza çöpleri
• Feza boşluğu
• Uzayın soğuğu ve sıcağı
• Ağırlıksızlık
• İzolasyon ve yalnızlık

Radyasyona maruz kalma, Dünya atmosferinin bizi zararı olan radyasyondan koruması sebebiyle astronotlar için büyük bir kaygı deposudur. Uzayda, astronotlar güneşten ve kozmik ışınlardan gelen yüksek ışınım seviyelerine maruz bırakılırlar. Bu ışınım hücrelere ve DNA’ya zarar verebilir ve kanser riskini artırabilir.

Mikrometeoroidler ve feza çöpleri de astronotlar için bir tehlikedir. Bunlar yüksek hızlarda hareket edebilen ve feza aracına zarar verebilen ya da hatta astronotları yaralayabilen ufak parçacıklardır. Uzayın vakumu da bir öteki tehlikedir, şu sebeple sıvıların vücuttan kaynayarak uzaklaşmasına niçin olabilir. Uzayın soğuğu ve sıcağı da tehlikeli olabilir, şu sebeple astronotlar -270 santigrat aşama (-454 Fahrenheit aşama) kadar düşük ya da 120 santigrat aşama (248 Fahrenheit aşama) kadar yüksek sıcaklıklara maruz kalabilirler.

Ağırlıksızlık, astronotların karşılaşmış olduğu bir öteki zorluktur. Uzayda yer çekimi yoktur, bu yüzden astronotlar ağırlıksız bir ortamda yaşamayı ve emek harcamayı öğrenmelidir. Bu zor olabilir, şu sebeple kas atrofisine ve kemik yitirilmesine yol açabilir. İzolasyon ve yalnızlık da astronotların karşılaşmış olduğu zorluklardır. Aylarca hatta senelerce Dünya’dan uzak kalabilirler ve aileleri ya da dostlarıyla hiç bir iletişimleri olmayabilir. Bu, yalıtım ve yalnızlık duygularına yol açabilir.

Tehlikelere karşın feza seyahati olağanüstü ve ödüllendirici bir deneyimdir. Astronotlar yeni dünyaları keşfetme ve evrenimiz ile alakalı data edinme fırsatına haizdir. Ek olarak feza ve insan keşfi için potansiyeli ile alakalı anlayışımızı ilerletmede dirimsel bir rol oynarlar.

Astronotiğin Geleceği

Astronotiğin geleceği olasılıklarla dolu. Bilim adamları ve mühendisler, insanların Mars’a yolculuk etmesini, Jüpiter ve Satürn’ün uydularını keşfetmesini ve hatta uzayda koloniler kurmasını olası kılacak yeni teknolojiler üstünde çalışıyorlar.

Gelecekteki feza araştırmaları için en ümit verici teknolojilerden biri yine kullanılabilir roketlerin geliştirilmesidir. Tekrar kullanılabilir roketler, geleneksel roketlerden oldukca daha ucuza fırlatılır, bu da insanların uzaya daha sık yolculuk etmesini olası kılabilecekleri demektir.

Gelecekteki feza araştırmaları için bir öteki mühim teknoloji ise daha iyi feza kıyafetlerinin geliştirilmesidir. Feza kıyafetlerinin astronotları uzayın sıkıntılı koşullarından, uzayın vakumundan, aşırı sıcaklıklardan ve radyasyondan koruyabilmesi icap eder.

Bu teknolojik gelişmelere ayrıca, gelecekteki feza araştırmalarını gerçeğe dönüştürmek için üstesinden gelinmesi ihtiyaç duyulan bir dizi toplumsal ve politik güçlük da bulunmaktadır. Bu zorluklar içinde feza araştırmalarının yüksek maliyeti, feza seyahatlerinde yer edinen riskler ve internasyonal iş birliğini geliştirme ihtiyacı yer almıştır.

Bu zorluklara karşın, astronotluğun geleceği parlak. Bilim adamları ve mühendisler, insanların uzayın uçsuz bucaksız alanlarını keşfetmesini olası kılacak teknolojileri geliştirmek ve zorlukların üstesinden gelmek için oldukca çalışıyorlar.

IX. Meşhur Astronotlar

İşte tarihin en meşhur astronotlarından bazılarının sıralaması:

• Neil Armstrong
• Buzz Aldrin
• Sally Sürüşü
• John Glenn
• Alan Shepard
• Yuri Gagarin
• Valentina Tereşkova
• Scott Kelly
• Chris Hadfield

Bu astronotların tüm bunlar feza keşfinin evveliyatına mühim katkılarda bulunmuş oldu. Gelecek nesil astronotlar için yolu açtılar ve feza seyahatini gerçeğe dönüştürmeye destek oldular.

Astronot ile kozmonot arasındaki ayrım nelerdir?

Astronot, uzaya yolculuk etmek ve feza giysisiyle çalışmak suretiyle eğitilmiş kişidir. Kozmonot, uzaya yolculuk etmek ve feza giysisiyle çalışmak suretiyle eğitilmiş Rus ya da Sovyet vatandaşıdır.

Bir astronotun eğitimi kaça mal olur?

Bir astronotun öğrenim maliyeti ülkeye ve programa göre değişiklik gösterir. ABD Birleşik Devletleri’nde bir astronotun öğrenim maliyetinin ortalama 20 milyon dolar olduğu tahmin ediliyor.

Feza yolculuğunun tehlikeleri nedir?

Feza yolculuğunun tehlikeleri içinde radyasyona maruz kalma, mikrometeoroid çarpmaları ve feza aracının arızalanma riski içeriyor.